Dịch vị dạ dày là gì? Dấu hiệu, cách điều trị bệnh trào ngược dịch vị dạ dày - Phòng khám Endoli

Dịch vị dạ dày là hỗn hợp các chất do các tuyến vị ở dạ dày tiết ra, dịch vị trong suốt, không màu, là một chất lỏng hơi sánh. Mỗi ngày dạ dày nhận được từ 1-2,5 lít dịch vị mỗi ngày với thành phần chính là acid clohydric (HCl) và enzym pepsin giúp chuyển hóa thức ăn để dễ tiêu hóa hơn, giúp vận chuyển thức ăn xuống các cơ quan tiêu hóa một cách dễ dàng.

Dịch vị dạ dày đóng vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thụ thức ăn trong cơ thể tốt nhất, sát khuẩn giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào dạ dày qua đường thức ăn, giúp bảo vệ hệ tiêu hóa, trash nhiễm khuẩn. Tuy nhiên nồng độ acid trong dịch vị dạ dày tăng cao có thể gây viêm loét niêm mạc dạ dày hay các bệnh về dạ dày.

1.1 Thành phần của dịch vị dạ dày

Thành phần chính của dịch vị dạ dày là 99,5% là nước và 0.5 vật chất khô. Vật chất khô có chứa chất hữu cơ là protein, các enzyme như: acid lactic, acid chlorhydric, ure, acid uric, enzyme pepsin... chất vô cơ (HCl, muối chloride, muối sunfat của các nguyên tố Ca, Na, K, Mg). Trong đó thành phần hợp chất quan trọng của dịch vị là acid clohydric (HCl) và enzym pepsin.

a) Acid clohydric (HCl) 

Acid clohydric (HCl) là một hợp chất cực kỳ quan trọng cho hệ tiêu hóa, acid clohydric tồn tại trong dịch vị dưới 2 dạng (dạng tự do và dạng kết hợp protein) với nồng độ cao (khoảng 150 mmol/ lít, độ pH=1,5-2,5).

Acid clohydric có vai trog trong việc tạo độ PH cần thiết để giúp hoạt hóa pepsinogen thành pepsin và tạo môi trường pH thích hợp cho pepsin hoạt động. Và đặc biệt là có vai trò sát khuẩn, tiêu diệt các vi khuẩn có trong thức ăn giúp bảo vệ hệ tiêu hóa tránh bị nhiễm khuẩn.

b) Enzym pepsin

Enzym pepsin là một trong những hợp chất có vai trò quan trọng trong thủy phân protein thành Proteose, Peptone và Polypeptide. Bên cạnh đó giúp tiêu hóa collagen, giúp các enzym tiêu hoá khác thấm được vào thịt và tiêu hoá protein. Enzym Pepsin tiêu hoá từ 10 - 20% protein thức ăn và hoạt động mạnh nhất ở độ pH từ 2 đến 3 và bị bất hoạt khi pH>5.

1.2 Tác dụng của dịch vị dạ dày

Các tác dụng của dịch vị dạ dày có thể kể đến như là:

• Chuyển hóa thức ăn có protein thành các chuỗi   liên kết peptide dài, liên tục và không phân nhánh (Polypeptide) từ đó giúp dễ tiêu hóa hơn.
• Vận chuyển thức ăn trong cơ quan tiêu hóa được dễ dàng hơn nhờ dịch vị bao quanh.
• Tiêu hóa lipid hoạt động trong môi trường acid, phân giải các triglycerid trong thức ăn thành glycerol và acid béo, giúp kích thích tuyến tụy bài tiết lipase.
• Tạo độ PH cần thiết cho quá trình hoạt hóa pepsinogen thành pepsin và tạo môi trường PH thích hợp cho pepsin hoạt động. 
• Sát khuẩn, tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại trong thức ăn giúp hạn chế đường tiêu hóa bị nhiễm khuẩn.

1.3 Dịch vị dạ dày thường có ph trong khoảng bao nhiêu?

Dịch vị dạ dày thường có PH trong khoảng từ 1-2, có thể hoạt động tốt nhất, mạnh nhất ở độ PH từ 2 đến 3 và bị bất hoạt khi độ PH > 5. Mỗi lít dịch vị dạ dày chứa khoảng 150 millimoles HLC có độ PH trung bình từ 1-2.

1.4 Khi nào dịch vị trong dạ dày được tiết ra?

Dịch vụ trong dạ dày được tiết ra theo từng giai đoạn, cụ thể gồm 3 giai đoạn:

a) Giai đoạn đầu

Khi thức ăn chưa vào dạ dày, dịch vị được kích thích bởi hoạt động nghĩ, nhìn, nhai, ngửi hay nuốt thức ăn. Thức ăn càng ngon, cơ thể càng được kích thích thì lượng dịch vị dạ dày tiết ra càng nhiều. Việc này giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn được tốt hơn khi dịch vị tiết ra nhiều. 

Đó là lý do vì sao những món ăn ngon, bắt mắt, hấp dẫn luôn khiến chúng ta thèm. Hoạt động tiết ra dịch vị ở giai đoạn này là phản xạ không có điều kiện và có điều kiện, phụ thuộc vào tâm lý của con người là chủ yếu.

b) Giai đoạn 2

Khi thức ăn đã vào dạ dày, dạ dày co bóp và nhào trộn thức ăn để tiêu hóa. Khi đó dạ dày cần hỗ trợ nên gửi các tín hiệu cho phản xạ tại chỗ, giải phóng các enzym để khiến dịch vị tiếp tục bài viết trong suốt quá trình thức ăn còn ở dạ dày. Cơ thể tiết ra dịch vị nhiều nhất, khoảng 70% là ở giai đoạn này.

c) Giai đoạn 3

Thức ăn đã được tiêu hóa hoàn toàn ở dạ dày, được chuyển xuống ruột non, làm căng tá tràng. Các thức ăn chưa được hấp thụ tiếp tục được chuyển xuống các tuyến sinh acid cả dạ dày và tiếp tục giải phóng dịch vị. Giai đoạn này lượng dịch vị tiết ra khoảng 10% để thực hiện các hoạt động tiêu hóa, hấp thụ thức ăn còn lại.

Cả 3 giai đoạn tiết dịch vị này là cả một quá trình bài tiết dịch vị để hấp thụ thức ăn, tiêu hóa thức ăn hoàn toàn, với sự phối hợp của nhiều cơ quan, bộ phận, dây thần kinh tạo thành một hoạt động bài tiết hài hòa cho quá trình hấp thụ thức ăn của cơ thể một cách hiệu quả.

Bệnh trào ngược dịch vị dạ dày hay còn gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Tình trạng dịch vị từ dạ dày bị trào ngược lên thực quản, gây nên những tổn thương các cơ quan thực quả, thanh quản, miệng cực kỳ nghiêm trọng. Bệnh trào ngược dịch vị dạ dày có thể để lại những tổn thương không hồi phục nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bệnh trào ngược dịch vị dạ dày thường diễn biến thầm lặng, kéo dài nên khiến cho người bệnh cực kỳ chủ quan, không có phương án điều trị và thay đổi lối sống. Từ đó để lại những tổn thương nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy nên Phòng khám Endoil hết sức khuyến cáo mọi người nên khám sức khỏe định kỳ và chú ý đến những dấu hiệu khác thường của cơ thể để điều trị ngay. 

2.1 Dấu hiệu nhận biết bệnh trào ngược dịch vị dạ dày

Bệnh trào ngược dịch vị dạ dày dễ nhận biết, những dấu hiệu bệnh trào ngược dịch vị dạ dày có thể kể đến như là:

• Ợ hơi thường xuyên, đặc biệt là ợ nóng - cảm giác nóng rát từ dạ dày vô cùng khó chịu khi ăn no hoặc những khi đầy bụng, khó tiêu.
• Tình trạng ợ chua đi kèm với ợ hơi, ợ nóng, miệng có vị chua cực kỳ khó chịu, nhất là vào ban đêm, sau bữa ăn đến sáng hôm sau thường xuyên xuất hiện tình trạng ợ chua là dấu hiệu cảnh báo bệnh trào ngược dịch vị dạ dày.
• Người bệnh thường có cảm giác buồn nôn hoặc bị nôn khi dịch vị bị trào ngược vào họng, gây nên cảm giác ớn, ói cực kỳ khó chịu. Nhất là tình trạng khi ngủ vào ban đêm.
• Dấu hiệu nhận biết tiếp theo là cảm giác đau tức ngực, khó thở thường xuyên gặp.
• Dễ nhận biết nhất là cảm giác đắng miệng, hôi miệng liên tục dù bạn ăn uống và vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
• Ăn uống khó tiêu, khó nuốt do trào ngược dịch vị dạ dày với tần suất lớn sẽ gây nên những tổn thương như phù nề, sưng tấy, làm thu hẹp đường kính thực quản nên vô cùng vướng ở phần cổ.
• Hay khản giọng và ho do thực quản thường xuyên tiếp xúc với axit dạ dày nên bị những tổn thương nhất định, lâu ngày sẽ gây nên tình trạng ho, khản giọng.
• Miệng tiết nước bọt nhiều để trung hòa lượng axit trào ngược lên khoang miệng nhiều. Đây là cơ chế tự bảo vệ cơ thể vùng miệng khi người bệnh bị trào ngược dạ dày dịch vị.

2.2 Nguyên nhân bệnh trào ngược dịch vị dạ dày

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh trào ngược dịch vị dạ dày, mỗi người bệnh sẽ được các bác sĩ chuẩn đoán lâm sàn thì mới có những kết luận cụ thể. Sau đây là những nguyên nhân bệnh trào ngược dịch vị dạ dày mà phòng khám Endoli thường gặp nhất:

• Các bệnh nhân có nhiều bệnh lý về dạ dày như viêm loét dạ dày, trợt niêm mạc dạ dày, ung thư dạ dày hay hẹp hang môn vị dạ dày... sẽ rất dễ dẫn đến những nguyên nhân trào ngược dịch vị dạ dày.
• Người có thói quen sinh hoạt không khoa học, thường xuyên sử dụng các chất kích thích và gây nghiện như rượu, thuốc lá, cafe in...
• Thói quen ăn uống quá no, ăn nhiều thực phẩm khó tiêu như thức ăn nhanh, nước uống có gas... cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến bệnh trào ngược dịch vị dạ dày
• Thừa cân, béo phì gây nên những áp lực cho vùng bụng
• Người hay stress hay sử dụng thuốc tây nhiều cũng là một trong những nguyên nhân gây nên bệnh trào ngược dịch vị dạ dày.
• Các bệnh lý liên quan đến dạ dày và thực quản hoặc các bệnh lý di truyền, sử dụng thuốc nhiều cũng gây nên tình trạng trào ngược dịch vị dạ dày.
• Phụ nữ mang thai, áp lực vùng bụng lớn cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là bệnh trào ngược dịch vị dạ dày.
• …

2.3 Phương pháp điều trị bệnh trào ngược dịch vị dạ dày

Phương pháp điều trị bệnh trào ngược dịch vị dạ dày tùy vào từng tình trạng bệnh lý và thể trạng sức khỏe của bệnh nhân. Mỗi người sẽ có những phương pháp điều trị cụ thể. Thông thường có 3 phương pháp điều trị bệnh trào ngược dịch vị dạ dày, kết hợp từ thói quen sống phối hợp với cách bác sĩ hướng dẫn.

a) Sử dụng thuốc theo hướng dẫn bác sĩ

Tùy vào mỗi tình trạng bệnh nhân mà thực hiện các điều trị nội khoa hay ngoại khoa. Thông thường, Phòng khám Endoli sẽ ưu tiên phương pháp không dùng thuốc, hay đổi các thói quen sống, ăn uống, nghỉ ngơi để giảm trào ngược dạ dày.

Nếu mỗi bệnh nhân có tình trạng nặng có thể kết hợp uống thuốc theo toa và tái khám sau khi điều trị + thay đổi thói quen sống, ăn uống.

Khi xuất hiện các dấu hiệu trào ngược dạ dày, đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được khám, tư vấn và có phương pháp điều trị phù hợp nhé. Nên tuân thủ những hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo điều trị dứt điểm bệnh này nhé. Với bệnh trào ngược dạ dày yêu cầu sự kỷ luật và hợp tác của bệnh nhân vô cùng cao.

b) Thay đổi thói quen sống

• Việc ăn uống nên lưu ý từ việc lựa chọn thực phẩm đến chia nhỏ bữa ăn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa tốt nhất.
• Nên lựa chọn các thực phẩm tốt, có tính kiềm cao, để trung hòa axit, hạn chế những thực phẩm kích thích tăng tiết axit hay co thắt thực quản.
• Không sử dụng rượu bia, thức uống có gas, chất kích thích hay hút thuốc
• Tập thể dục đều đặn, thường xuyên, giữ cân nặng mức ổn định.
• Giữ tinh thần thoải mái, thư giản, không để cơ thể luôn trong tình trạng stress.

Phòng khám Endoli là đơn vị chuyên khoa nội soi dạ dày tiêu hóa, khám các bệnh tiêu hóa, tầm soát ung thư tiêu hóa với đội ngũ y bác sĩ có kinh nghiệm chuyên khoa nhiều năm làm việc trực tiếp tại bệnh viện Chợ Rẫy. Với kinh nghiệm hơn 10 năm xây dựng Endoli, chúng tôi trở thành địa chỉ đáng tin cậy trong việc chăm sóc sức khỏe và điều trị cho rất nhiều bệnh nhân.

Đặc biệt, Endoli đầu tư hệ thống máy móc, trang thiết bị y khoa hiện đại như: máy nội soi, máy chụp CT, máy chụp MRI... giúp hỗ trợ quá trình nội soi dạ dày được diễn ra an toàn, thuận lợi và chính xác. Giúp các bác sĩ có những chuẩn đoán chính xác, mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Endoli không chỉ là nơi quy tụ đội ngũ Chuyên gia Y Tế, bác sĩ Tiêu hóa giỏi tại bệnh viện Chợ Rẫy, chúng tôi còn có quy trình khám chữa bệnh nhanh chóng, rõ ràng, chi phí hợp lý để giúp người bệnh an tâm, vững vàng điều trị, phục hồi sức khỏe nhanh nhất.

Để có thể nội soi dạ dày hoặc các bệnh liên quan tiêu hóa, dạ dày bạn có thể đến trực tiếp phòng khám Endoli hoặc đặt lịch qua tổng đài 0932.244.158 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhé.

3.1 Các dịch vụ phòng khám ENDOLI

• Nội soi tiêu hóa: Nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, tầm soát ung thư, cắt polyp, thắt trĩ, thắt tĩnh mạch thực quản, gắp dị vật....
• Khám các bệnh tiêu hóa : ợ hơi, ợ chua, đầy hơi khó tiêu, cảm giác khó thở, nuốt nghẹn, nôn ói, tiêu chảy, táo bón, IBS, hội chứng ruột khích thích, viêm loét đại tràng....
• Khám các bệnh hô hấp : Ho, khò khè, viêm phế quản, viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen phế quản....
• Khám các bệnh cơ xương khớp : thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống, gai cột sống, đau thần kinh tọa, viêm khớp...
• Khám các bệnh nhi - Bác Sỹ Trương Thị Hồng : Ho khò khè, viêm họng, viêm phế quản, hen phế quản

3.2 Cam kết dịch vụ

• Lấy người bệnh làm trung tâm, phục vụ bằng y đức, sự tận tâm và tận tụy.
• Người bệnh được thăm khám và điều trị với đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm.
• Phác đồ điều trị cho bệnh nhân được cân nhắc lựa chọn, đảm bảo phù hợp và hiệu quả nhất với mỗi trường hợp.
• Người bệnh và người thân được hướng dẫn, trao đổi về kiến thức về chăm sóc sức khỏe.
• Các quyền lợi của người bệnh được tôn trọng, đặt biệt là quyền riêng tư và bảo mật thông tin.
• Tuân thủ các quy trình và quy định về nhiễm khuẩn, tránh tối đa các nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện.
• Toàn bộ cán bộ nhân viên y tế thường xuyên được trau dồi, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ để phục vụ bệnh nhân.

Mọi thông tin chi tiết về tư vấn, tham vấn chuyên môn của bác sĩ vui lòng liên hệ trực tiếp thông tin bên dưới hoặc tổng đài đặt lịch trước: 0932.244.158. Endoli luôn luôn đồng hành cùng bạn chăm sóc sức khỏe tốt nhất.

>> Xem thêm: hở van dạ dày là gì

PHÒNG KHÁM ENDOLI - NỘI SOI TIÊU HÓA

• Địa chỉ 1: 93 Tần Hòa Đông, Phường 14, Quận 6, TPHCM
• Địa chỉ 2: 79A Nguyễn Trung Trực, phường 2, TP. Sóc Trăng
• Email: tuvanbinhphuong@gmail.com 
• Website: www. phongkhamendoli.com
• Tell: 0932 244 158 - Bs. Bình Phương